Fysiotherapie &
Looppatroon na een knie operatie.
Operaties aan de knie komen veel voor en de mate waarin ze uitgevoerd worden neemt alleen maar verder toe. De afgelopen jaren is er groeiende aandacht voor voorste kruisband operaties en revalidaties. Dit omdat we steeds meer (jonge) patiënten zien binnen de muren van de orthopedie als van de fysiotherapie waarbij zulke knieletsels aanwezig zijn. Jaarlijks worden alleen al in Nederland ondertussen meer dan 9000 kruisbandoperaties uitgevoerd. Afhankelijk van het niveau van sport zien we dat zo’n 3% van de amateursporters een kruisband letsel oploopt, en dit in de topsport stijgt tot wel 15%. Gelukkig hebben we vandaag de dag een hele hoop wetenschappelijk onderzoek dat ons vertelt hoe we dit soort letsels het best kunnen behandelen. We zien in de voornaamste doelgroep: de jonge dynamische sporter, dat vrijwel iedereen een operatie ondergaat. Dit omdat hiermee de beste resultaten geboekt worden op de lange termijn als het gaat om kniefunctie en behoud van de knie.
Toch komt het regelmatig voor dat pijnklachten langere tijd blijven bestaan na een knie operatie. Wetenschappelijke literatuur laat ons zien dat dit te maken zou kunnen hebben met veranderingen in het looppatroon na een operatie. Natuurlijk zijn er altijd meerdere factoren die een rol kunnen spelen bij pijnklachten, maar we vertellen je in deze blog graag meer over de invloed van het looppatroon op kniefunctie en pijn.
Ben je binnenkort aan de beurt voor een knie operatie, of heb je deze misschien al ondergaan. Dan herken je vast wel dat het lopen de eerste periode niet van z’n lijen dakje gaat. Na een operatie is de knie gezwollen, stijf en merk je dat het vaak moeilijk is te bewegen. Dat laatste komt gedeeltelijk door de zwelling en stijfheid, maar ook voor een groot deel door spierremming. De activiteit van de spieren in het bovenbeen (en voornamelijk de quadriceps) verminderd na een operatie. Het lichaam doet dit uit een soort beschermingsmechanisme, want dat snapt niet dat we geopereerd hebben om een kruisbandreconstructie uit te voeren. Dit alles maakt dan ook dat lopen niet soepel gaat. Gelukkig zien we dat al deze symptomen wel afnemen in de tijd en daarmee het lopen steeds beter zal gaan. Toch zien we in de literatuur dat het looppatroon in sommige gevallen niet uit zichzelf helemaal terugkeert naar normaal. Lopen we afwijkend, klinkt het best logisch dat dit voor klachten kan zorgen, toch? Zeker als we weten dat in 60% van ons looppatroon er sprake is van steun op slechts 1 been.
Om iets te kunnen zeggen over het normaal of afwijkend zijn van een looppatroon, is het natuurlijk van belang dat we weten hoe een looppatroon eruit hoort te zien. We kunnen het lopen dan ook onderverdelen in verschillende fases met allen eigen kenmerken.
Om in kaart te brengen hoe je loopt kunnen we gebruik maken van videoanalyse. Deze methode is het makkelijkst toe te passen in de dagelijkse praktijk. Wel is het belangrijk dat nauwkeurig gekeken wordt naar wat we zien.
De belangrijkste afwijkingen in looppatroon die gezien worden bij mensen na een knie operatie zijn:
- Het ontbreken van een volledige strekking van de knie (0 graden) bij de heelstrike.
- Het ontbreken van een volledige strekking van de knie (0 graden) bij de midstance.
- Overactiviteit van de hamstrings en adductor longus bij de het einde van de zwaaifase/begin van de standfase.
Als we kritisch kijken naar alle oefeningen die terugkomen in de eerste fase van revalidatie, zien we dat bijna alles een koppeling heeft met het weer goed leren lopen.
Je bent in deze fase namelijk bezig met:
1; beweeglijkheid
2; controle over de aanspanning van de spieren (m.n. de quadriceps)
3; kwalitatief goede strekking
4; beweeglijkheid en kracht onderhouden in het onderbeen/de enkel
5; beweeglijkheid en kracht onderhouden in de heupspieren
6; rust krijgen in de knie
Het is van belang dat we een kwalitatief goed looppatroon kennen, afwijkingen hiervan herkennen en verder dat we kijken dan de knie. Weet namelijk dat een afwijkend looppatroon evengoed kan ontstaan door veranderingen rondom de heup of enkel. Heb je een kwalitatief goed looppatroon met een rustige knie bereikt? Pas dan is het verantwoord om je zonder loophulpmiddel voort te bewegen. Tuurlijk is het mogelijk jezelf voort te bewegen op een minder efficiënte manier, maar dit zorgt in veel gevallen voor klachten op de lange termijn.
Heb jij knieklachten na een operatie of vragen over je looppatroon? Stel ze gerust aan jouw fysiotherapeut bij Fysio Fitaal. We kijken graag met je mee!
Richie Brouwer
Fysiotherapeut, sportrevalidatie
Evidence based en meetbare fysiotherapie. Dat is hoe we de zorg zo efficiënt en doelgericht mogelijk maken. Door data te verzamelen tijdens jouw revalidatie weten we wat je doet, en dus ook hoe je verbetert in de tijd. Zo zorgen we er samen voor dat je straks weer klachtenvrij en onbezorgd kan sporten en bewegen!
Afspraak maken
"*" geeft vereiste velden aan
