Fysiotherapie en pijn
Wat is pijn?
Pijn is een signaal van het lichaam dat er beschadiging of letsel optreed, bijvoorbeeld door een val. Het is een onprettig gevoel dat stekend, kloppend, zeurend of krampend van aard kan zijn. Naast een daadwerkelijk ‘’trauma’’ kan pijn ook veroorzaakt worden door overbelasting, een ontsteking (druk/beknelling) of door schade aan het zenuwstelsel. Pijn is dus eigenlijk een mechanisme dat ons beschermt tegen ernstige(re) beschadiging.
In het lichaam onderscheiden we twee soorten pijn, acute pijn en chronische pijn. Acute pijn is duidelijk te herkennen. Deze pijn treedt op na beschadiging (een snee in je hand bijvoorbeeld). Deze vorm van pijn is over het algemeen stekend van aard en de plek van de pijn is duidelijk aan te wijzen. Acute pijn gaat over het algemeen vrij snel over. Chronische pijn is pijn die minimaal drie maanden aanwezig is. We kunnen hier dus niet meer spreken van weefselschade.
Pijn is meetbaar, dit doen we met behulp van een NRS (Numeric Rating Scale) of VAS (Visual Analog Scale). Hierbij vragen we de patiënt een score te geven van 0-10 (NRS) of 0-100 (VAS) om de hoeveelheid pijn die ervaren wordt inzichtelijk te maken. Deze gegevens kunnen evaluatief ingezet worden en een rol spelen in het kiezen van de juiste behandelmethode.
Het dempen van pijn
Ondanks dat pijn voelen heel belangrijk is, willen we pijn ook wel eens dempen. Gelukkig heeft het lichaam verschillende mogelijkheden om pijn te dempen. Hiervoor kunnen we gebruik maken van medicatie zoals paracetamol of NSAID’s, maar ook van interventies zoals dry-needling, TENS/shockwave, ontspanningstherapie, warmte/kou, massage, manipulaties, bewegen en rust. Al deze manieren om pijn te dempen zorgen ervoor dat minder pijn ervaren wordt door het minder gevoelig maken van het lichaam voor pijnprikkels.
Wat is spierpijn?
Spierpijn is zoals de naam zegt pijn aan de spieren. We onderscheiden twee vormen van spierpijn, namelijk vroege of late spierpijn. Vroege spierpijn treedt op vlak na een inspanning en wordt veroorzaakt door uitputting en verzuring van de spieren. Late spierpijn treedt 24/48 uur na een inspanning op en wordt veroorzaakt door haarscheurtjes in de spier die zijn opgetreden door de gevraagde belasting. Bij spierpijn heb je vaak last van een zeurend stijf gevoel in een bepaalde spier(groep). Spierpijn hebben we dus over het algemeen na sport of een andere intensieve activiteit en is een normale reactie van het lichaam op de belasting die ervan gevraagd is. Spierpijn verschilt hierin dan ook duidelijk van ‘echte’ pijn.
Revalidatie en pijn
Wanneer je een bezoek brengt aan een fysiotherapeut ligt de oorzaak vaak in het ervaren van pijn. Je hebt ergens last van en wordt misschien wel beperkt in je dagelijkse activiteiten. Of dit nu is na een operatie, na een trauma (val, verzwikking o.i.d.) of door klachten die zonder duidelijke reden ontstaan zijn, een ding is zeker, je hebt er last van. Tijdens behandeling van een fysiotherapeut kan het zijn dat je pijn ervaart doordat een bepaalde oefening of door de therapeut gebruikte techniek klachten uitlokt. Soms is dit nodig om het beoogde resultaat te kunnen behalen. Hier zit alleen wel een kanttekening aan. Het ervaren van lichte pijn/klachten tijdens een behandeling noemen we over het algemeen acceptabel tot een door de patiënt aangegeven NRS score van 2-3. Hierop zijn natuurlijk uitzonderingen van toepassing.
Fysiotherapeuten adviseren vaak om ook tijdens de revalidatie in beweging te blijven, omdat dit het herstel bevorderd. Zo kan het voorkomen dat tijdens de dagelijkse activiteiten ook pijn ervaren wordt, soms wel meer dan een NRS score 3. Schrik hier niet van. Het is niet erg om zo nu en dan meer pijn te voelen, dit heeft over het algemeen geen effect op het herstel. Wel is het van belang er zorg voor te dragen dat dit niet te vaak gebeurt. Probeer dus bewegingen en activiteiten die veel klachten geven aan te passen of tijdelijk te vermijden. Uw fysiotherapeut kan u hier goed in adviseren.
Naast pijn tijdens een behandeling kan het ook voorkomen dat een behandeling een na-reactie tot gevolg heeft. Met een na-reactie bedoelen we het tijdelijk toenemen van de ervaren last/pijn/beperking door de prikkels die tijdens fysiotherapie aan het lichaam zijn gegeven. Zo kan het zijn dat een patiënt met nekklachten na een behandeling minder last heeft, maar een aantal uren later meer pijn gaat ervaren. Soms geeft dit zelfs een gevoel van beursheid. Dit is een normale reactie van het lichaam op de gegeven prikkels. Wel is het zo dat we graag zien dat de na-reactie binnen 24 uur afneemt.
