Liesklachten bij sporters – Fysiotherapie helpt je verder

We omschrijven de liesregio als  de overgang van de romp naar het been. Het is een gebied waarin veel structuren samenkomen. Spieren hechten aan in deze regio vanuit verschillende richtingen. De belangrijkste spiergroepen die zich hier bevinden zijn de adductoren, de buigers van de heup(zoals de iliopsoas en de rectus femoris) maar ook de buikspieren die aanhechten op het schaambeen. Elk van deze structuren kan afzonderlijk, maar ook in combinatie verantwoordelijk zijn voor liesklachten.

Wat kenmerkend is voor deze regio, is dat deze een centrale rol speelt in de overdracht van krachten tussen het boven- en onderlichaam. Bewegingen zoals sprinten of een zijwaartse versnelling moeten in dit systeem efficiënt kunnen samenwerken. Zodra er sprake is van een verminderde controle of overbelasting in één deel, kan de keten kwetsbaar zijn voor blessures. De liesregio is dan ook een plaats waar veel krachten overgedragen moeten worden. Een blessure is dan vaak het gevolg van een al langer bestaande functionele beperking.

Een belangrijke ontwikkeling in het begrijpen van liespijn was de publicatie van het Doha-agreement in 2015 (Weir et al.). In deze internationale overeenstemming werd voor het eerst een duidelijke onderverdeling gemaakt van liespijn gerelateerde klachten. In plaats van een algemene term zoals bijvoorbeeld sporters lies wordt nu een onderscheid gemaakt tussen vijf herkenbare anatomische structuren: 

• adductor-gerelateerde pijn
• iliopsoas-gerelateerde pijn
• inguinale liespijn
• pubis-gerelateerde pijn 
• intra-articulaire problematiek van de heup
• Andere oorzaken zoals mogelijk auto-immunziektes of klachten van de blaas of genitalen

Het goed kunnen onderscheiden van deze structuren stelt ons in staat om veel gerichter te behandelen. Daarom baseren we onze klinische beoordeling niet alleen op de locatie van de pijn, maar ook op het functionele totaalbeeld: hoe beweegt iemand, welke krachten werken er op het lichaam en waar gaat het dan mis in de keten? De Doha-classificatie helpt ons daarbij als kader, maar het is de combinatie van ervaring, anatomische kennis en de analyse die het verschil maakt. Door bij elke sporter met liesklachten deze gedachte voor ons te houden, zorgen we ervoor dat we echt werken aan de blessure bij de kern van het probleem.

Echografie biedt unieke voordelen bij het beoordelen van liesklachten. Het stelt ons in staat om direct en laagdrempelig inzicht te krijgen welke spier- of pees structuren zijn aangedaan, zonder dat er een verwijzing nodig is. Zeker bij moeilijk te duiden klachten is echografie een waardevolle aanvulling op het vraaggesprek en het lichamelijk onderzoek. Wanneer het pijnbeeld niet goed verklaard kan worden vanuit de testen uit het lichamelijk onderzoek, zetten we echografie in om aanvullend onderzoek te doen naar mogelijke veranderingen. Met echografie kunnen we  de liesregio nauwkeurig in beeld brengen. We beoordelen onder andere de adductoren, iliopsoas en rectus femoris op tekenen van overbelasting, zwelling of op mogelijke scheurtjes. Mogelijke slijmbeurzen en het lieskanaal zijn goed zichtbaar, wat helpt bij het uitsluiten van een liesbreuk of instabiliteit van de buikwand.

Net als bij de hamstrings, waar een blessure aan de centrale pees vaak gepaard gaat met een langere hersteltijd, bestaat ook bij de adductorgroep een vergelijkbare centrale peesstructuur. Vooral de adductor longus hecht samen met andere spieren zoals de adductor brevis en gracilis aan op een gemeenschappelijke peesplaat op het schaambeen. Deze common adductor origin is gevoelig voor blessures, vooral bij explosieve bewegingen zoals trappen of sprinten. De exacte locatie van de schade is van groot belang voor het verwachte herstel. Blessures dichter bij de aanhechting of binnen de centrale peesstructuur vragen om een langere, meer stapsgewijze revalidatie dan meer oppervlakkige letsels.

Echografie kan ook meer inzicht geven in de ernst van de blessure. Door samen naar de beelden te kijken en uit te leggen wat we zien, ontstaat er meer begrip voor het klachtenbeeld én de reden achter een bepaalde behandeling. Belangrijker nog: de verwachte prognose. Dit versterkt de betrokkenheid van de sporter in het herstelproces, iets wat we bij Fysio Fitaal erg belangrijk vinden voor een duurzaam herstel.

De behandeling van liesklachten vraagt veel van de sporter zelf. Hoewel technieken als dry needling, massage en NSAID’s  verlichting kunnen bieden, vormen ze nooit de basis voor een complete revalidatie. Volledig herstel bij een liesblessure vraagt om een doordachte aanpak gericht op het herstellen van kracht, controle en functie in deze regio. Centraal in onze aanpak staat het vergroten van weefselcapaciteit, ook wel de belastbaarheid van deze structuren. De belastbaarheid van spier- en peesstructuren moet stapsgewijs worden opgebouwd, afgestemd op de fase van herstel. Hierbij gebruiken we progressieve oefentherapie met een focus voor de spiergroep die betrokken is bij de klachten.

Voor adductoren maken we regelmatig gebruik van het Copenhagen Protocol. Dit is een wetenschappelijk onderbouwd programma gericht om de kracht en controle van de adductoren te verbeteren. Dit protocol is niet alleen zinvol tijdens het revalideren, maar net als de nordic hamstring curl heeft dit programma niet alleen waarde in herstel, maar zeker ook in preventie. Verschillende studies tonen aan dat wanneer sporters deze oefeningen regelmatig uitvoeren minder kans hebben op terugkerende liesklachten. 

Een duurzaam herstel begint bij een heldere, transparante diagnose en een plan dat is afgestemd op de sporter en de betrokken structuur.  Bij Fysio Fitaal Tilburg combineren we onze ervaring in sportrevalidatie met evidence-based trainingsprincipes. We begeleiden onze sporters stap voor stap richting een verantwoorde terugkeer naar sport. Of dat nu op recreatief, competitief of professioneel niveau is. Wij geloven dat echt herstel meer is dan pijnvrij zijn. Het is voorbereid zijn op de belasting van sport zonder terugval, volledige focus en met vertrouwen in je lichaam.