Patella Femoraal pijnsyndroom
Het patella femoraal pijnsyndroom is een verzamelnaam voor verschillende klachten aan de voorzijde van de knie, rondom de patella oftewel knieschijf. De pijn zit aan de voorkant van de knie en wordt uitgelokt door activiteiten zoals traplopen, fietsen of langer zitten met een gebogen knie(autorijden of zitten achter een bureau). De klachten ontstaan vaak geleidelijk. Het patella femoraal pijnsyndroom komt vaker voor bij jonge vrouwen in de puberteit. De reden hiervoor is nog onduidelijk maar het heeft waarschijnlijk te maken met hormonale veranderingen in het lichaam samen met overbelasting van de knie. Dit wil zeggen dat de belasting op de knie (tijdelijk) groter is geweest dan de belastbaarheid. Enkele voorbeelden zijn de start van het seizoen, ongetraindheid, maar ook bijvoorbeeld door ziekte of simpelweg een langere vakantie. Het resultaat is gevoeligheid van de knie. Eerdere blessures van de knie spelen ook vaak een rol bij het ontstaan van patella femorale klachten. De klachten zijn vaak wisselend aanwezig. Pijnvrije periodes worden afgewisseld met provocatie van klachten. Vaak zijn de klachten aan een kant. In sommige gevallen ook beiderzijds. Een zijde is dan wel vaak pijnlijker dan de andere knie.
Patellofemoraal pijnsyndroom is eigenlijk een verzamelnaam voor pijnklachten aan de knie rondom de knieschijf. Deze klachten komen vaak voor bij jonge vrouwen en daarom wordt deze aandoening dan ook wel ‘de meisjes knie’ genoemd. Patella is het Latijnse woord voor knieschijf. De knieschijf is een schijf in de vorm van een punt gemaakt van bot. Rond de knieschijf liggen veel spieren en pezen die er voor zorgen dat de knieschijf op zijn plek blijft. Het aanwijzen van een precieze oorzaak bij een patellofemoraal pijnsyndroom is lastig. Vaak is er bij het patellofemoraal pijnsyndroom sprake van verzwakking van de voorste beenspieren, ook wel bekend als de quadriceps.
Klachten en symptomen
Als je last hebt van een patellofemoraal pijnsyndroom kan dit verschillende klachten geven. Vaak is is er pijn achter- of rondom de knieschijf. Deze pijnklachten treden met name op bij bijvoorbeeld traplopen, hurken maar ook squat oefeningen. Naast deze pijnklachten kan ook het gevoel van instabiliteit of stijfheid ervaren worden. Deze klachten komen met name voor bij jongvolwassenen en vaak zien we dit bij meisjes.
Diagnose van patella femoraal pijnsyndroom
De diagnose wordt vaak gesteld aan de hand van de informatie uit het vraaggesprek, huidige symptomen en aanvullend lichamelijk onderzoek. Beeldvormend onderzoek zoals een röntgenfoto of MRI zijn niet noodzakelijk en voegen niets toe. Ook worden verschillende risicofactoren in kaart gebracht die mogelijk de klachten in stand kunnen houden. Risicofactoren bij patella femoraal pijnsyndroom zijn:
- Verminderde kracht van de heupspieren
- Afwijkende stand van de knie
- Verminderde kracht van de bovenbeenspieren
- Verminderde algemene conditie
- Eerdere knieblessure
De behandeling van het patella femoraal pijnsyndroom
Een succesvolle revalidatie bestaat uit verschillende fases en stappen. Een goede kracht, stabiliteit en controle van de knie is noodzakelijk om veilig weer je dagelijkse activiteiten en sport te kunnen uitoefenen. Oefentherapie is het meest effectief in de behandeling van patella femorale klachten. Er moet een juiste afstemming zijn tussen voldoende rust, aanpassingen in dagelijkse activiteiten en training. Vaak is er binnen 12 weken een structurele verbetering merkbaar. In een enkel geval zal het helpen om de knieschijf te tapen. Dit is vooral een effect op de korte termijn. Tijdens de eerste fase van de behandeling wordt het afgeraden om door te sporten. Er mag zelfs wat pijn worden gevoeld tijdens het oefenen maar deze moet ook weer zakken in rust. Een gemiddeld pijnscore van 3 op een schaal van 0-10 is acceptabel. De pijn mag echter niet toenemen van dag tot dag. Heb je dus overdag meer pijn als gevolg van de behandelingen moet er weer een stapje terug worden gedaan. Naar verloop van tijd wanneer het been sterker wordt is het oppakken van je sport weer mogelijk. In de tussentijd wordt er meer een opbouw gemaakt in kracht en functie van de spieren rondom de knie. De laatste fase richt zich met name op maximaal kracht, sprongkracht en explosiviteit. Dit is allemaal nodig om snel van richting te kunnen veranderen binnen je sport. Er wordt ook naar een wedstrijdconditie gewerkt zodat je kan blijven presteren onder vermoeidheid. De kwaliteit van bewegen moet goed blijven onder deze omstandigheden.
Anatomie en functie van het kniegewricht
Een gewricht is een plaats in het lichaam waar twee botdelen samenkomen. Bij de knie is dit het femur(bovenbeen) en het tibia(onderbeen). De patella(knieschijf) vormt ook een gewricht met het femur. Tussen deze botdelen bevindt zich kraakbeen wat een heel glad oppervlak heeft zodat het soepel kan bewegen. Om het kniegewricht goed te kunnen sturen bevinden zich verschillende soorten banden in en rondom de knie. Aan de binnen en buitenkant bevinden zich de collaterale banden. Tussen het femur en het tibia zit de binnenste- en buitenste meniscus deze fungeert als een schokdemper tussen deze twee botdelen. In de knie bevindt zich de voorste- en achterste kruisband. De voorste kruisband zorgt voor passieve stabiliteit. Banden, botten, kapsels en de stand van gewrichten zorgen voor passieve stabiliteit je hebt hier geen controle over. Actieve stabiliteit wordt aangestuurd door spieren en pezen. Hier heb je dus wel controle over. De actieve en passieve stabiliteit samen bepalen hoe stabiel een gewricht is.
Een afspraak maken bij FysioFitaal
We werken vanuit meerdere locaties in Tilburg, altijd dichtbij voor professionele en toegankelijke fysiotherapie. Vul het contactformulier in en we nemen snel contact met je op. Samen werken we aan jouw herstel!
