Kaak klachten
10% van de volwassen populatie krijgt wel eens te maken met klachten van het kaakgewricht. Tempomandibulaire dysfunctie(TMD) is een overkoepelende term voor klachten in de kaakregio. TMDs zijn klachten van de kaak die zich uiten in pijn, mindere beweeglijkheid van de kaak en eventueel een krakend geluid van de kaak bij praten, eten of slikken.
Oorzaak
Kaakklachten kunnen verschillende oorzaken hebben, zoals overbelasting door tandenknarsen of klemmen (bruxisme), stress, kaaktrauma of gewrichtsproblemen zoals een dysfunctioneel kaakgewricht (TMD). Ook tandheelkundige problemen, zoals een afwijkende beet of tandheelkundige ingrepen, kunnen bijdragen aan kaakpijn. Daarnaast kunnen kaakklachten soms ontstaan vanuit de nekregio. Spierspanning en bewegingsbeperkingen in de nek kunnen leiden tot verhoogde spanning in de kauwspieren en het kaakgewricht, wat pijn en beperkingen kan veroorzaken. Dit komt vaak voor bij een verkeerde houding of langdurige nekbelasting door stress of werkhouding. Symptomen variëren van pijn en stijfheid tot moeite met kauwen en het openen van de mond. Een fysiotherapeut of tandarts kan helpen bij de juiste diagnose en behandeling.
Veel voorkomende Kaak klachten
Risicofactoren
- Leeftijd tussen de 35-44 jaar
- Komt vaker voor bij vrouwen dan bij mannen
- Rokers hebben verhoogde kans op kaakklachten
- Psychische klachten zoals depressie
- Klemmen van de kaak of knarsen met de tanden
- Over- of onderbeet
- Kaakoperatie in het verleden
Gradaties
Gradaties
Kaakklachten kunnen worden ingedeeld in verschillende gradaties op basis van ernst en impact op het dagelijks functioneren:
Graad 1: Milde klachten
- Lichte spierspanning of stijfheid in de kaak zonder duidelijke bewegingsbeperking.
- Klachten treden vooral op bij langdurig praten, kauwen of stress, maar verdwijnen met rust.
- Behandeling: eenvoudige ontspanningsoefeningen, warme/koude therapie en bewustwording van kaakgewoonten.
Graad 2: Matige klachten
- Duidelijke pijnklachten en stijfheid, soms uitstralend naar hoofd, nek of oren.
- Beperkingen bij kauwen of openen van de mond.
- Mogelijke bijgeluiden in het kaakgewricht, zoals klikken of kraken.
- Behandeling: fysiotherapie, kaakontspanningstechnieken, dry needling of aangepaste voeding (zachte voeding tijdelijk).
Graad 3: Ernstige klachten
- Aanhoudende of hevige pijn, zowel in rust als bij beweging van de kaak.
- Sterke beperking in mondopening (bijvoorbeeld niet goed kunnen gapen, eten of praten).
- Mogelijk blokkeren of vastzitten van het kaakgewricht.
- Behandeling: gespecialiseerde fysiotherapie, tandheelkundige interventies, in sommige gevallen medische ingrepen of een spalkbehandeling door de tandarts.
De ernst van de klachten bepaalt welke behandeling nodig is en hoe lang het herstelproces duu
Klachten van het kaakgewricht
TMD wordt gekarakteriseerd door regionale acute- of aanhoudende pijn bij het oor of in de onderkaak of door verminderde functie van de kaak tijdens bijvoorbeeld eten of gapen. Hoofdpijn kan ook ontstaan door deze klachten vaak straalt het zich uit vanuit de kaak naar de zijkant van het gezicht/ hoofd. Doordat het een parapluterm is kun je nog onderscheid maken in verschillende soorten TMD.
Spiergerelateerde TMD – hier is de oorzaak gelegen in de kaakspieren
- Lokale pijn in de kaak op de aangedane spier
- Myofasciale Pijn bij palpatie die zich verspreid over de gehele spier
- Myofasciale pijn met uitstraling, dit is pijn die verder uitstraalt dan alleen in de spier
Arthrogene TMD hierbij is de oorzaak in het gewricht te vinden.
- Arthrogeen: Pijn bij kaakbewegingen (ook onbelast)
- TMJ disc disorder waarbij de discus niet goed meebeweegt of wanneer er sprake is van discus degeneratie waarbij de discus is aangedaan.
Alle beelden geven klachten in of rondom het kaakgewricht wel kan bij een myogeen beeld het uitstralingsgebieden verschillen.
Anatomie van het kaakgewricht
Het gewricht van de kaak ligt vlak voor het oor, op deze plek komt het bot van de onderkaak samen met het bot van de schedel. Tussen deze twee botstukken ligt een kleine kraakbeenschijf. Bij het bewegen van de kaak glijdt deze mee om de beweging zo soepel mogelijk te laten verlopen.
Wanneer we kijken naar de spieren heeft de kaak 4 grote spieren die twee belangrijkste bewegingen uitvoeren, namelijk het openen en sluiten van de kaak. De twee grootste spieren zijn de m. Temporalis en de M. Masseter beiden zorgen zij ervoor dat de kaak kan sluiten op een krachtige manier. Van de twee kleinere spieren m. Pterygoideus medialis en lateralis, is de pterygoideus medialis ook voor het sluiten van de kaak. De m. pterygoideus lateralis is verantwoordelijk voor het openen van de kaak.
De behandeling van TMD
De behandeling is afhankelijk van welke soort kaakklachten de persoon heeft. Wel is er een basis waarmee de meeste klachten behandeld kunnen. Het kan zijn dat de therapeut meer focus legt op een specifiek onderdeel ten opzichte van de rest
Vaak wordt er met de volgende technieken behandeld:
- Manueel kaakregio (mobiliseren)
- Manueel Nekregio (mobiliseren)
- Massage therapie
- Rekken
- Oefeningen voor de kaak- en nekspieren
Fysieke testen van het kaakgewricht
Axis I temporomandibulaire diagnose; in het eerste deel van het onderzoek wordt de kaak zelf geïnspecteerd, er wordt gekeken naar de bewegelijkheid van de kaak hoe de functie op dat moment is. De therapeut kijkt of hij de klachten mogelijk kan provoceren met verder lichamelijk onderzoek. Axis 2 kijken we naar de ernst van de klachten(psychosociaal). Dit is bedoeld om te onderzoeken hoe een cliënt met de klachten omgaat. Op basis hiervan stellen we samen een behandelplan op.
Een afspraak maken bij FysioFitaal
We werken vanuit meerdere locaties in Tilburg, altijd dichtbij voor professionele en toegankelijke fysiotherapie. Vul het contactformulier in en we nemen snel contact met je op. Samen werken we aan jouw herstel!
