The popliteus

Door het verloop van deze spier heeft deze een belangrijke functie in het naar binnen roteren van de knie als deze gestrekt is. Daarnaast is het een spier die actief is bij het buigen van de knie en heeft deze spier een belangrijke ondersteunende rol voor de achterste kruisband. Samen zorgen zij er namelijk voor dat de knie over voldoende stabiliteit beschikt om te voorkomen dat het onderbeen t.o.v. het bovenbeen naar achter verschuift. Omdat de spier een functie heeft in het naar binnen draaien van de knie zorgt deze ook voor extra stabiliteit wanneer het been juist naar buiten draait. De popliteus remt dan namelijk ook deze beweging.

Klachten aan deze spier kunnen op verschillende manieren ontstaan. Dit kan zowel acuut zijn (zoals bij een trauma) als geleidelijk. Bij klachten die zich geleidelijk ontwikkelen is de kans klein dat er sprake is van letsel (schade). Dit omdat voor letsel over het algemeen grote plotselinge krachten nodig zijn waarbij op dat moment ook schade optreedt. Je herinnert je dan dus echt een duidelijk ontstaansmoment waar een trauma (zoals een val) aan verbonden zit.

Bij klachten die geleidelijk ontstaan zullen we eerder spreken van een overbelastingsklacht. Een dergelijke overbelasting kan ontstaan met verschillende redenen. De meest voorkomende zijn;

• Verminderde controle door disfunctie van spieren in de voet, knie of heup.
• (Te snel) verhogen van de trainingsintensiteit.
• Te weinig rust/hersteltijd tussen belastings momenten.
• Veranderingen in hardlopen zoals ondergrond, ongelijke belasting of schoeisel.

Een overbelastingsklacht van de popliteus is iets dat we voornamelijk zien voorkomen bij mensen die veel hardlopen of lopen in heuvelachtig gebied (voornamelijk bij bergaf lopen). Dit omdat de spier simpelweg meer activiteit moet vertonen tijdens zulke activiteiten.

Klachten die op kunnen treden bij dit klachtenbeeld zijn;

• Gevoel als de knieholte verdikt is (gezwollen), dit kan ook knellend voelen.
• Pijnklachten bij hardlopen of heuvel af lopen.
• Een beperking in beweeglijkheid van de knie tijdens strekken of buigen.

Als de klachten na een trauma zijn ontstaan kan zich letsel presenteren. Letsel waarbij de popliteus betrokken is brengt vaak ook letsel aan andere structuren met zich mee. Zo is het vaak zo dat ook schade ontstaat aan de buitenste meniscus en/of laterale knieband. Ook kan schade aan de achterste kruisband ontstaan. Gezien de locatie waar deze spier aanhecht en de functies die deze heeft is dit eigenlijk ook wel logisch. Krachten die namelijk groot genoeg zijn om deze spier letsel op te laten lopen worden ook uitgeoefend op de andere structuren waarmee de spier een functie deelt of een aanhechting bij heeft. Vaak zijn dit bewegingen waarbij een te grote rotatiekracht op de knie komt of bewegingen waarbij met erg grote kracht het onderbeen t.o.v. het bovenbeen naar achter verschoven wordt. In dit geval zal het klachtenbeeld dus ook doen denken aan dat van letsel aan meniscus of achterste kruisband. Dit wil zeggen dat bijvoorbeeld pijnklachten en zwelling aanwezig kunnen zijn, beperking in beweging en ook een gevoel van instabiliteit is niet gek.

De relatie tussen de laterale meniscus en popliteus begint steeds relevanter te lijken. Nieuwe inzichten impliceren dat na trauma de vezels tussen de popliteus en laterale meniscus kunnen beschadigen. Iets wat onbehandeld kan leiden tot blijvende instabiliteit van de laterale meniscus.

Deze oorzaak voor instabiliteitsklachten is al bij verschillende patiënten naar voren gekomen in klachtenbeelden waarbij op MRI eigenlijk geen afwijkingen zichtbaar waren. Ook verschafte bij deze casussen de uitvoering van lichamelijk onderzoek gericht op laterale of posterolaterale instabiliteit geen duidelijkheid. De enige uitzondering hierop was dat de Figure-4 test bij al deze patiënten positief was. Hierbij waren dan herkenbare pijnklachten aanwezig aan de laterale zijde van de knie. Deze patiënten werden middels kijkoperatie onderzocht waarbij eventuele instabiliteit is hersteld.

Bij Fysio Fitaal in Tilburg zijn we gespecialiseerd in de behandeling van verschillende knieklachten én het begeleiden van patiënten na operatie. Loop jij al langer met onverklaarde knie klachten of staat je een revalidatie te wachten? Neem contact op en samen zorgen we voor een spoedig herstel door een gepersonaliseerd plan!