Rugpijn en ouder worden 

Wat is lage rugpijn?

De exacte oorzaak van lage rugpijn is vaak ongrijpbaar. In de meeste gevallen is de pijn niet direct te herleiden tot een specifieke structuur of anatomische afwijking. Slechts een klein percentage van rugpijn heeft een duidelijke oorzaak, zoals een hernia, spinale stenose, spondylolisthesis, scoliose of Bechterew. Deze specifieke vormen van lage rugpijn zijn duidelijk te identificeren op een röntgenfoto of MRI, maar vormen slechts een klein deel van alle rugpijnklachten. Ruim 80-90% van alle lage rugpijn kan niet direct verklaard worden aan de hand van beeldvormend onderzoek. Dit wil niet zeggen dat het niet bestaat of dat het tussen je oren zit maar niet te bevestigen via onderzoek. 

Hernia

De meest bekende vorm van specifieke lage rugpijn is een hernia. Dit is een uitstulping van de tussenwervelschijf, we noemen dit in de medische wereld een hernia nucleus pulposi. Bijkomende klachten van een hernia kan beenpijn zijn. Hiervan is sprake wanneer de uitstulping voldoende druk geeft op de wortel van de zenuw die in het been gaat. Deze klachten bestaan vaak uit tintelingen, pijn en uitval van spierkracht. 

Spinale stenose

Dit is een vernauwing van het wervelkanaal waardoor en ook druk ontstaat op het ruggenmerg en/ of de zenuwwortel. Dit kan leiden tot lage rugpijn, gevoelloosheid in de benen en in ernstige gevallen tot verlies van het evenwicht. 

Spondylolisthesis

Er is sprake van spondylolisthesis wanneer de wervel verschuift en uit positie raakt. Dit geeft vaak druk op de zenuw en veroorzaakt lage rugpijn.

Scoliose

Een scoliose is een abnormale kromming van de wervelkolom. Nogmaals let goed op abnormaal want er is altijd wel sprake van enige afwijking, ook bij mensen zonder rugklachten. 

Bechterew

Bechterew is een chronische aandoening die vooral de gewrichten laag in de wervelkolom aantast. Dit leidt tot pijn en stijfheid in de onderrug en kan in ernstige gevallen de wervelkolom doen verstijven. Dit noemen we ook een bamboo spine, wervels groeien(vergroeien) letterlijk aan elkaar. De exacte oorzaak in niet bekend maar genetische factoren lijken een grote rol te spelen. Wanneer vroeg ontdekt kan en nog voldoende resultaat worden behaald om het proces aanzienlijk te vertragen

Jong vs oud: een paradox

 Het idee dat ouderdom gelijk staat aan meer lichamelijke klachten geldt niet altijd voor lage rugpijn. Jongeren, zelfs in hun twintiger en dertiger jaren, ervaren soms ernstige rugklachten, soms zelfs meer dan ouderen. Interessant is dat rugklachten het meest voorkomen bij mensen in hun dertig en veertig. Bij vijftigers en zestigers neemt het aantal klachten juist af, tegen de verwachting in dat slijtage en ouder worden de hoofdoorzaken van lage rugpijn zijn.

De gemiddelde dertiger kan er dus een stuk slechter aan toe zijn dan iemand van 70! Er bestaat weinig relatie tussen pijn en slijtage in algemene zin. Dit is niet heel bekend maar ook geen complete verrassing. We weten inmiddels wel dat rugklachten een samenhang is van veel verschillende factoren, met een ingewikkeld woord: multifactorieel. 

Genetica versus je omgeving: de rol van erfelijkheid

Een interessant inzicht komt uit onderzoek waar tweelingen langere tijd zijn gevolgd in de tijd. Uit deze studie blijkt dat genetica een grotere rol speelt in het verkrijgen van lage rugpijn dan bijvoorbeeld het type werk wat je doet. Tweelingen met verschillende beroepen, van kantoorbaan tot bouwvakker, ervaren vaak vergelijkbare niveaus van rugklachten. twin spine study in deze studie wordt aangetoond dat genetische aanleg een grotere rol speelt dan bijvoorbeeld fysiek werk. Hieruit kunnen we dus concluderen dat fysieke werkzaamheden niet altijd de reden hoeft te zijn voor rugpijn op latere leeftijd. Een rug zal dus niet sneller vormen van slijtage vertonen bij zwaar lichamelijk werk. Dit wil niet zeggen dat fysieke werkzaamheden helemaal geen rol spelen in de ontwikkeling van lage rugpijn.

Conclusie: een ouder wordende rug is niet altijd een pijnlijke rug

Hoewel leeftijd een factor is in hoe het gesteld is met onze wervelkolom is het te simplistisch om alle rugpijn toe te schrijven aan ouder worden. Rugpijn is een complexe aandoening met veel mogelijke oorzaken, waarbij genetica, levensstijl en omgevingsfactoren allemaal een rol spelen. Het is van cruciaal belang dat we rugpijn in zijn volledige context zien en elk persoon als individu benaderen. Het is onduidelijk welke rol leeftijd speelt bij aspecifieke lage rugklachten. Naar mijn mening kunnen we dat juist zien als een reden dat ouder worden niet direct iets negatiefs is voor de lage rug. Als dit wel het geval zou zijn dan zouden we zien dat lage rugpijn alleen maar zou toenemen met het ouder worden en dus slijtage van de wervelkolom. In plaats van rugpijn af te schrijven als een onvermijdelijk onderdeel van het ouder worden is het essentieel dat zowel jonge als oudere mensen bewust omgaan met hun lichaam. Hun leefstijl evalueren en indien nodig stappen ondernemen om ruimte te creëren om rugpijn zo goed mogelijk zien te voorkomen of te laten herstellen. Dit kunnen aanpassingen zijn in de werkhouding(afwisseling!) of het vergroten van de algemene belastbaarheid. Bij aanhoudende of ernstige pijn zoek dan professionele hulp en laat je informeren over de opties. 

Afspraak maken