Piriformis syndroom.
Het piriformis syndroom komt voor bij sporters in de heup-bil regio (6:1, vaker bij vrouwen dan mannen in de leeftijdscatogerie 30-40 jaar). De blessure uit zich door een doffe pijn in het bovenste, diepe gedeelte in de bilspier. De musculus piriformis heeft de vorm van een platte uitgerekte peervorm en bevindt zich in de gluteus-regio (bilregio). Het piriformis syndroom kan leiden tot krachtverlies en stijfheid. Onder de piriformis spier loopt de nervus ischiadicus (zenuw), welke vanuit de lage rug naar het been loopt. Druk op de nervus ischiadicus kan leiden tot verschillende klachten, dit uit zich vaak in een zeurend gevoel. Deze klachten zijn voelbaar in de rug en bil en in sommige gevallen naar het been uitstralen. Langdurig zitten kan klachten doen toenemen, in sommige gevallen wordt er wel eens over het ‘portemonnee-syndroom’ gesproken, waarbij je door te zitten met een portemonnee in de achterzak constante druk geeft op de zenuw. In deze blog vertellen wij jou meer over het piriformis syndroom en wat je er tegen kunt doen (met ons)!
Bij het piriformis syndroom is er sprake van een zeurende pijn in de bilregio wat wordt veroorzaakt door de nervus ischiadicus (zenuw in de bil). De N. Ischiadicus ontspringt vanuit de onderrug, via de bil en loopt naar het been toe. Uitstralingsklachten kunnen ontstaan door een constante druk op de zenuw, in sommige gevallen is er dan sprake van tintelingen dit kan soms ook leiden tot een doof gevoel.
Oorzaken en risicofactoren
Algemeen hebben vrouwen een verhoogde kans op het piriformis syndroom in de leeftijdscatogerie 30-40 jaar. Een verkorte/verdikte spier kan aanwezig zijn en vormt een risicofactor bij het ontstaan. Daarnaast is een verhoogde spierspanning ook een mogelijke oorzaak voor het ontstaan van het piriformis syndroom. Doordat er een lokale irritatie is van de musculus piriformis, kan een beschermingsmechanisme van het lichaam een voelbare verdikking zijn (vocht of hydrops in het Latijn). Verklevingen kunnen ontstaan als gevolg van een teveel trekkrachten, bijvoorbeeld wanneer er in een vroege revalidatiefase (na een heup operatie – voorbeeld) te snel teveel trekkracht van het weefsel wordt gevraagd. Om deze reden is rustig opbouwen na een operatie/blessure essentieel binnen de fysiotherapie.
Dit kan resulteren in een hoge mate van stijfheid (verminderde lenigheid) van dit weefsel. Overige risicofactoren/oorzaken die mee kunnen spelen bij het ontstaan van het piriformis syndroom zijn; verkeerd schoeisel (indirect verkeerd looppatroon), verminderde spierkracht in de bovenbeen/bilregio (heupabductoren) waardoor een Trendelenburg-gangpatroon kan ontstaan, scheefstand van de grote teen (halux valgus) of zoals eerder beschreven een overuse (overbelasting) klacht.
Klachtenpatroon
Klachten kunnen zich divers uiten. Een stekende pijn in de bil (gevoel alsof je op je portemonnee zit), pijn aan de heup (globaal) of uitstralende klachten naar de achterzijde van het bovenbeen, buigen/strekken wat zal leiden tot verergering van klachten en mogelijk verminderde kracht aan één zijde van het onderlichaam. Bij het piriformis syndroom zijn klachten vaak eenzijdig (unilateraal). Krachtverlies is verklaarbaar, wanneer mensen onbewust anders of minder gaan bewegen waardoor spierafname kan optreden. Om deze reden is het blijven bewegen essentieel om spier achteruitgang (vermindering) tegen te gaan.
Behandelinterventies.
Patiënten worden behandeld middels oefentherapie gepaard met gedeeltelijke rust. In de eerste fase van herstel is het afnemen van klachten (pijn) een van de meest primaire behandeldoelstellingen middels aangepast te bewegen. Wanneer we kijken naar een pijnscore, is een score van 4/10 (NPRS) acceptabel tijdens de revalidatie. Een uiteindelijk doel is geen of minimale klachten NPRS 0/10-2/10.
Het rekken van de piriformis is één van de behandelinterventies die naast oefentherapie wordt aangeboden, om op deze wijze de spierlengte te laten doen toenemen (en spierstijfheid te laten afnemen).
Mobiliseren kan zowel actief als passief en mag in principe elke dag worden toegepast. Mobiliserend kan worden onderverdeeld in sturend of eindstandig mobiliseren, waarbij we in de revalidatie starten met sturend (bewegingsgraden laten doen toenemen) en uiteindelijk naar een maximale positie willen trainen (grotere bewegingsgraden en eindstandige bewegingen, vergelijkbaar aan de niet aangedane zijde), waarbij er geen bewegingsbeperkingen meer aanwezig zullen zijn.
Naast actieve/passieve mobilisaties zal krachttraining geleidende wijs worden opgebouwd aangepast aan de pijnscore (Numberic Pain Rating Scale).
In een uiterst geval wordt er gekozen voor een corticosteroïd-injectie, wanneer aangepast bewegen geen oplossing biedt en het piriformis syndroom aanwezig blijft. Dit beslist de huisarts in samenspraak met de fysiotherapeut in een uiterst geval.
Samen revalideren
Bij Fysio Fitaal helpen we jou zo spoedig mogelijk weer terug op de baan, het veld of binnen de sportschool! Zo kijken wij samen met jou naar de oorzaak, middels een bewegingsonderzoek zowel actief als passief. Naast een bewegingsonderzoek maken wij ook gebruik van beeldanalyse middels een lopers-analyse. Waarbij we direct de gehele bewegingsketen analyseren en doornemen. Samen zullen we weer stapsgewijs oefentherapie opstarten, om zo jouw lichaam weer gewend te laten raken aan belasting en de klachten doen afnemen. Waarna je weer ‘back-on-track’ bent.
Herken jij jezelf in deze klachten en ben jij op zoek naar een (sport)fysio? Stuur dan een mail naar info@fysiofitaal.nl.
Afspraak maken
"*" geeft vereiste velden aan
